Το θεμελιώδες συστατικό που καθορίζει το ψυχολογικό μας κόσμο, είναι τα συναισθήματα.
Τα αισθήματα και τα συναισθήματα που εγκαθίστανται μέσα μας αφού έρθουμε σε επαφή με τη πραγματικότητα ,συμπεριλαμβανομένων και των διανοητικών μας γνώσεων, μας επιτρέπουν να αξιολογούμε τα πράγματα, τα άτομα και τις πράξεις και να εντοπίζουμε επιθυμίες για δράση, ώστε να επιτύχουμε τα αποτελέσματα που μας ενδιαφέρουν.
Αυτό που είναι εκπληκτικό, είναι ο τρόπος που εγκαθίστανται μέσα μας τα αρνητικά συναισθήματα που παράγουν άγχος , που με τη σειρά τους ευθύνονται για όλες τις ψυχολογικές διαταραχές μη οργανικής προέλευσης .
Το αντικείμενο των αρνητικών συναισθημάτων όπως ο φόβος, η λύπη, η αηδία, είναι περισσότερα από όλα, το πιθανόν, αυτό δηλαδή που μπορεί να συμβεί.
Αν θέλει κάποιος να προστατευθεί τελείως από τις δυστυχίες, πράγμα που είναι η τάση των ανθρώπων που έχουν πολύ άγχος, πρέπει αναγκαστικά να προβλέπει όλες τις πιθανές δυστυχισμένες καταστάσεις, ακόμη και τις πιο μαύρες με τα πιο απίθανα σενάρια. Πρέπει να τις σκέφτεται χωρίς σταματημό, πρέπει να είναι τελείως επικεντρωμένος σ’ αυτές. Παραδόξως αυτό είναι μια ζωτική απαίτηση, ακόμη και αν το συναντούμε κυρίως στους νευρωτικούς και στους ψυχωσικούς. Ακόμη και έτσι στοχεύουν στη ζωή αλλά από διαφορετικό δρόμο, από το δρόμο της προστασίας.
Δεν ωφελεί σε τίποτα να τους πούμε, στη διάρκεια της ψυχοθεραπείας ότι καταστρέφουν τον εαυτό τους.Οι ίδιοι πιστεύουν ότι δεν καταστρέφονται αλλά ότι εξασφαλίζουν την επιβίωση τους.
Καθοριστικός παράγων είναι η αρνητική εξέλιξη μιας εμπειρίας που δεν έχει αντισταθμιστεί και δεν έχει εγγραφεί σε ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο τα ευφορικά στοιχεία κυριαρχούν και επικρατούν των άλλων.
Τότε λοιπόν, η συγκεκριμένη εμπειρία, είναι βασικά μια δυστυχής εμπειρία, με την έννοια ότι τα αρνητικά στοιχεία βιώνονται, πράγμα που δεν γίνεται όταν η κατάσταση έχει αντισταθμιστεί .
Σε όλες τις περιπτώσεις εκείνο που έχει σημασία δεν είναι το αντικειμενικό συμβάν, αλλά το συνειδητό συναίσθημα και βίωμα ’αρκεί υπάρχουν στο ψυχισμό για να τον κάνουν να χάνει την ισορροπία του. Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι το κλείσιμο του ψυχισμού στον εαυτό του, επειδή βρισκόμαστε μακριά από τη πηγή του κυκλώματος που οδηγεί στην πράξη.
Γνωρίζουμε σήμερα πολύ καλά ότι για να αλλάξουμε μια αρνητική διάθεση, αρκεί να δράσουμε σύμφωνα με τις επιθυμίες μας, ώστε να έχουμε παραγωγή θετικών συναισθημάτων που με τη λάμψη τους εξουδετερώνουν την αρνητικότητα.